Het vak burgerschap is één van de wettelijk vastgestelde onderwerpen in het onderwijs. Burgerschap omvat een aantal terreinen waar Maatschappelijke Organisaties (MO’s) veel expertise over hebben. Scholen kunnen kiezen uit diverse lesprogramma’s en boeken over het vak burgerschap. Toch blijkt dat het invullen van de praktische kant van de opdracht burgerschap vaak een lastige opgave is voor scholen.
ONTZORGEN DOCENTEN
Om scholen te ontzorgen hebben een aantal provinciaal werkende MO’s zich samengepakt. Zij hebben één loket voor scholen opgezet via de koepel Samenwerkende Maatschappelijke Organisaties Limburg. Daar kunnen scholen terecht met al hun vragen over het praktisch vertalen van de onderwerpen van burgerschap voor leerlingen en hun lesprogramma.
Denk hierbij aan thema’s zoals:
discriminatie, sekse, ouderdom, eenzaamheid, armoede, sociale uitsluiting, religie, cultuurverschillen, leven met een beperking, zorgen voor elkaar, democratie,
het rechtssysteem, etc.
MAATWERK
SMOL zoekt de juiste MO’s bij de vraag van de school. Wij denken mee om vanuit verschillende invalshoeken leerlingen in contact te brengen met ervaringsdeskundigen op velerlei terreinen. Indien gewenst denken we ook mee over een verwerkingsopdracht zodat leerlingen ook na het bezoek van onze mensen zich verder verdiepen in de materie.
Tevens heeft SMOL heeft ook connecties met cultuurcoaches die het onderwijsveld ondersteunen en programma’s bieden op het gebied van cultuur.
Meer informatie?
Mail: coordinatorburgerschap@stichtingsmol.nl.
Het vak ‘Burgerschap’ behoort sinds een paar jaar tot één van de drie basisvaardigheden in het onderwijs. De Stichting Maatschappelijke Organisaties Limburg (SMOL) maakt het vak burgerschap voor docenten gemakkelijker.
Vrijwilligers
SMOL helpt docenten om de lessen burgerschapskunde invulling te geven met vrijwilligers uit het echte leven. De praktijk voor de klas. Voorzitter Hans Diederen vertelt hier in een interview bij Breek de Week over samen met coördinator Burgerschap Aulona Dreshaj en vrijwilliger Marianne Ubachs. De laatste is door haar vrijwilligerswerk in de klas een veel mooier mens geworden, zegt ze zelf.
Levensverhalen
Het gaat om gedrag; hoe verhoud je je tot de wereld. Met het project Burgerschap van SMOL komen kinderen in contact met verschillende ‘voorbeelden’ uit de wereld: mensen met een beperking; ouderen; vluchtelingen; enz. De informatie die ze opdoen uit de interviews met de ervaringsdeskundigen is heel waardevol maar wordt nog meer ‘van hunzelf’ als ze het vertalen in een vorm, zoals een tekening, een toneelstukje, of door zelf in de klas het ideale Dorp van de Toekomst te gaan bouwen. Echte levensverhalen komen binnen.
Een gezicht
In een open gesprek met elkaar krijgt de vaak negatieve beeldvorming waarmee we overspoelt worden op social media toch ineens een heel ander gezicht. Een echt gezicht! Hierdoor krijgt het een eigen vertaling. Door dit weer te delen met anderen (ouders, andere leerlingen) wordt het nóg een keer herbeleefd. Zo heeft het veel meer impact dan wanneer het alleen bij de ontmoeting en het interview voor de klas blijft.
Cultuur
Cultuureducatie is hierbij ook een wezenlijk onderdeel. Het is bij uitstek een vak waarin kinderen door te schilderen/zingen/dansen/toneel te spelen leren om zichzelf te uiten, te kijken naar de uitingen van anderen (andere kinderen maar ook professionele kunst). Cultuureducatie geeft vorm aan je relatie tot de wereld, in ‘grote woorden’. ER is geen ‘goed’ of ‘fout’, maar ruimte om er jezelf in te kunnen zijn. Vanuit het Rick is Johannie van Tuel, Cultuurcoach Weert en intermediair CMK vanaf de start van dit project betrokken bij de ontwikkelingen rondom het vak ‘Burgerschap voor de klas’.
Burgerschap
Het bevorderen van burgerschap is een wettelijk vastgelegde taak van scholen. Maar hoe geef je hier invulling aan? Het aanbod is enorm en daarmee vaak onoverzichtelijk. Daarom werkt SMOL vraaggericht. Of het nou gaat over de kernonderwerpen solidariteit, duurzaamheid of macht en inspraak, SMOL zorgt voor een praktische en interactieve invulling die aansluit bij zowel de doelgroep als bij de school.
Ervaringsdeskundigen
Hoe krijgt discriminatie een gezicht? Wat is het verhaal achter het leven met een beperking? Wat heeft een militair in een oorlogsgebied meegemaakt of wat kan een politieagent vertellen over zijn rol in de samenleving? MO’s in Limburg kunnen rondom diverse thema’s ervaringsdeskundigen inzetten om jouw les aantrekkelijk en vol beleving te maken. Hoe mooi zou het zijn om mensen die het allemaal écht hebben meegemaakt hun verhaal te laten vertellen en de leerlingen de kans te bieden hun vragen direct aan ervaringsdeskundigen te stellen. Interactief, informatief, praktisch en uit het leven gegrepen.
Op het Sint Jan College hebben de leerlingen van de 4e klas onlangs een bijzondere workshop mogen ervaren binnen het thema "het rechtssysteem", een essentieel onderdeel van burgerschap. De workshop werd geleid door een inspirerende advocate uit Turkije, die enkele jaren geleden naar Nederland moest vluchten.
Tijdens de workshop deelde zij haar diepgaande inzichten in zowel het Nederlandse als het Turkse rechtssysteem, en belichtte ze hoe een rechtssysteem misbruikt kan worden door een regime. Haar persoonlijke verhaal en ervaringen voegden een emotioneel element toe aan de sessie, waardoor het niet alleen leerzaam was maar ook een ware eye-opener voor onze leerlingen.
Een unieke gelegenheid om vanuit een ander perspectief te leren en te begrijpen hoe het rechtssysteem een rol speelt in de wereld om ons heen. Dank aan vluchtelingenwerk en onze gastspreekster voor het delen van haar kennis en het inspireren van onze leerlingen!
#Burgerschap #Rechtssysteem #EducatieMetEenVerhaal
Ga voor praktisch! Zet onze ervaringsdeskundigen in als didactische werkvorm bij burgerschap. Het vak burgerschap in het onderwijs kan nog leuker, boeiender, interactiever en leerzamer worden door het inzetten van ervaringsdeskundigen verbonden aan diverse Maatschappelijke Organisaties in Limburg.
Voor jou als leerkracht
De opdracht burgerschap vraagt van jou als leerkracht dat allerhande maatschappelijke thema’s ingebed worden in de leerstof. Diverse methoden zijn voor handen. De keuze, in kant- en klare lespakketten, is reuze. Maar wat te doen als je het speelser en praktischer wilt maken? Want ook jij weet dat de boodschap van je les beter overkomt als kinderen het thema bij wijze van spreken kunnen ‘vastpakken’. Het inzetten van ervaringsdeskundigen kan een oplossing zijn.
Ervaring uit de praktijk
Hoe krijgt discriminatie een gezicht? Wat is het verhaal achter het leven met een beperking? Wat heeft een militair in een oorlogsgebied meegemaakt of wat kan een politieagent vertellen over zijn rol in de samenleving? Maatschappelijke Organisaties (MO’s) in Limburg kunnen rondom diverse thema’s ervaringsdeskundigen inzetten om jouw les aantrekkelijk en vol beleving te maken. Zo kunnen wij ervoor zorgen dat jouw kinderen een betekenisvolle ontmoeting hebben met mensen uit andere culturen of godsdiensten. Hoe mooi zou het zijn om mensen die het allemaal écht hebben meegemaakt hun verhaal te laten vertellen? Interactief, informatief, praktisch en uit het leven gegrepen. Een aanvulling op de theorie die zeker een diepe indruk op kinderen zal achterlaten.
Maatschappelijke organisaties hebben een netwerk tot in de haarvaten van de samenleving
Maatschappelijke Organisaties in Limburg voelen het als hun missie om deze taak binnen het onderwijs op zich te nemen. De Maatschappelijke Organisaties hebben een netwerk dat tot in de haarvaten van de samenleving vertakt is en waar ervaringsdeskundigen, professionals en vrijwilligers bij betrokken zijn. Deze mensen vormen een afspiegeling van de hedendaagse samenleving in Limburg en daarbuiten. Genoemd netwerk biedt de Maatschappelijke Organisaties de mogelijkheid om de thema’s, uit burgerschap, een gezicht te geven.
Welke onderwerpen kunnen wij voor jou invullen?
Dat zijn er een heleboel. Daarover willen we graag met jou in gesprek. Wij bieden maatwerk, sluiten aan bij jouw speerpunten maar kunnen ook aanvullend zijn met onderwerpen waar geen expertise voorhanden is binnen jouw team. Hebben we je enthousiast en nieuwsgierig gemaakt?
Bel naar 06 51787175 of stuur een e-mail naar burgerschap@stichtingsmol.nl
Download hier de flyer
SMOL brengt het vak Burgerschap tot leven in de klas met een lespakket op maat. In overleg met de school wordt voor elke vraag omtrent Burgerschap een lesprogramma waarbij de focus ligt op kennismaking met elkaar en elkaar inspireren. De leerlingen zijn door de leerkracht vooraf voorbereid op basis van het door SMOL aangeboden lesprogramma.
Kijk op de link voor voorbeelden van burgerschap in het onderwijs. Wij kunnen dit invullen voor alle onderwijstypen (PO, VO, MBO en HBO)
>> Lees meer
Is toch niet zo vanzelfsprekend als dat we denken. Dat is de boodschap van Luitenant Generaal b.d. Mart de Kruijf aan de leerlingen van de tweede klassen van het Sint Janscollege in Hoensbroek. In zijn verhaal laat hij zien dat vrijheid en democratie soms verdedigd en bevochten moeten worden. Oorlog is geen ver van mijn bed show.
Aan de hand van voorbeelden uit de geschiedenis: tweede wereldoorlog, Libanon, Afghanistan, Irak, Mali, Joegoslavië en nu Oekraïne wordt duidelijk dat ook Nederland een rol speelt in het bewaken van democratie. De heer De Kruijf legt het belang uit van missies, waar Nederlandse militairen bijdragen aan de vrede, de wederopbouw van een samenleving waar oorlog nog steeds op de loer ligt. Missies waarin ook vuurgevechten, bomaanslagen, etc. ingrijpende gebeurtenissen zijn voor militairen. Dat is meteen het bruggetje naar het verhaal van de F-16 Piloot en de marinier die samen een missie in Joegoslavië hebben uitgevoerd.
Aan de hand van filmbeelden nemen zij de leerlingen mee in hoe een oorlog gevoerd wordt. Op welke manier en onder gevaarlijke omstandigheden toch heel zorgvuldig de vijand aangevallen wordt. Beelden vanuit de F-16 aangevuld met het verhaal van de marinier die op de grond de missie stuurt geven een realistisch beeld van het werk van de krijgsmacht. Een indrukwekkend verhaal dat een bijzonder inkijkje geeft in een wereld die gelukkig vaak ver van ons bed speelt.
Twintig minuten later slaat het in één keer om; twee leerlingen hebben in de anonieme enquête aangegeven een vervelende seksuele ervaring te hebben gehad en dit met niemand te hebben gedeeld. Als we de antwoorden bespreken zie je een schokgolf door de klas gaan. De rest van de les blijft het rustig en doen alle leerlingen actief mee.
Het was de tweede dag voor de klas op het Sint Janscollege Hoensbroek, waar Annick Teeuwen samen met Floor Noten les geeft aan brugklassen over sexting.
Nee, niet om het te promoten, maar om jongeren bewust te laten worden van de gevaren en alles wat erbij komt kijken. We staan er versteld van dat ruim driekwart van mening is dat het jouw eigen schuld is zodra een foto van jou wordt doorgestuurd. Het duurt even voordat het kwartje valt dat dit toch echt niet jouw schuld is als dit gebeurd.
Jongeren worden gemiddeld pas later seksueel actief zodra ze goede seksuele voorlichting hebben gehad en hebben minder vaak vervelende ervaringen meegemaakt. Met SharePower's bijdrage aan het vak burgerschap van SMOL hopen we zo ons steentje hieraan bij te dragen.
Er is veel kennis en kunde bij maatschappelijke organisaties die nu nog onvoldoende tot zijn recht komt in het onderwijs. Vaak gaan maatschappelijke organisaties zelfstandig langs bij scholen en hangt het ervan af of de thema’s binnen de behoefte van de school passen. Voor scholen is het aanbod enorm en daardoor onoverzichtelijk. SMOL kan de vraag van de scholen beter vertalen naar het aanbod van de verschillende maatschappelijke organisaties. Daarmee wordt een maatwerk programma geleverd aan de scholen en kunnen maatschappelijke organisaties vaker meedoen op basis van een gerichte vraag. Scholen worden ontzorgd en maatschappelijke organisaties krijgen meer kansen en mogelijkheden om hun missie uit te dragen. Door de opzet van het project (interview – verwerking d.m.v. kunstdiscipline – presentatie) wordt bij kinderen het geleerde een aantal malen besproken en omgezet naar gedrag. Om deze reden wordt van het netwerk van cultuurcoaches en intermediairs gebruik gemaakt. Cultuur wordt als middel gebruikt om het doel te bereiken.
